Η
παιδική ηλικία, που καλύπτει τη χρονική περίοδο από ενός έτους μέχρι την
εφηβεία, θεωρείται στάδιο ήπιας ανάπτυξης, σε σύγκριση με τις δραματικές
αλλαγές που συμβαίνουν κατά τη βρεφική ηλικία και την εφηβεία. Στην ηλικιακή
αυτή περίοδο τα παιδιά αποκτούν ικανότητες, που τους προσφέρουν ανεξαρτησία,
όσον αφορά στη διατροφή τους και εμφανίζουν προσωπικές προτιμήσεις σε
διαφορετικά τρόφιμα.
Καθώς
τα παιδιά αναπτύσσουν οστά, δόντια, μύες και αίμα χρειάζονται περισσότερο
θρεπτική τροφή, αναλογικά με το βάρος τους, απ’ ότι οι ενήλικες.
Οι
ενεργειακές ανάγκες ενός παιδιού καθορίζονται σύμφωνα με:
·
Το βασικό μεταβολισμό του.
·
Το ρυθμό ανάπτυξής του.
·
Τη φυσική δραστηριότητά του.
Το
καθημερινό διαιτολόγιο του παιδιού θα πρέπει να περιλαμβάνει:
·
2-4 φρούτα είτε ωμά είτε πολτοποιημένα είτε σα χυμό.
·
2-4 μερίδες γαλακτοκομικών δηλαδή γάλα, γιαούρτι, τυρί.
·
Τουλάχιστον 1 μερίδα λαχανικά, σαλάτα με το γεύμα.
Μία
φορά την εβδομάδα καλό είναι να καταναλώνονται όσπρια και μια φορά ψάρι, ενώ το
κρέας και το κοτόπουλο να αποτελούν κύριο γεύμα 2-4 φορές.
Τα
παιδιά νηπιακής και προσχολικής ηλικίας προτιμούν να τρώνε μικρές μερίδες και
να καταναλώνουν συχνότερα γεύματα.
Τα
περισσότερα παιδιά τρώνε 4-6 φορές την ημέρα. Τα διάφορα μικρογεύματα, που
καταναλώνουν, θα πρέπει να επιλέγονται ορθά από τους γονείς, έτσι ώστε να έχουν
μεγάλη θρεπτική αξία και να μην ευνοούν την ανάπτυξη τερηδόνας.
Η
σημασία του πρωινού είναι πολύ μεγάλη ιδιαίτερα για τα παιδιά σχολικής ηλικίας,
αφού έρευνες έχουν δείξει ότι, παιδιά που δεν τρώνε πρωινό έχουν μικρότερη
επίδοση στο σχολείο και δείχνουν κουρασμένα. Στα παιδιά της ίδιας ηλικίας,
εξάλλου, σημαντικό κομμάτι της καθημερινής διατροφής τους παίζουν τα τρόφιμα
που αγοράζουν από το κυλικείο. Καθώς τα κυλικεία, συνήθως, δε διαθέτουν
κατάλληλα τρόφιμα για τα παιδιά, καλό είναι τα παιδιά να προμηθεύονται από το
σπίτι το καθημερινό τους κολατσιό.
Τα
παιδιά σ’ αυτή την ηλικία αναπτύσσουν «ιδιοτροπίες» απέναντι στο φαγητό και
συχνά αρνούνται να φάνε τρόφιμα, τα οποία κατανάλωναν μέχρι τότε, ενώ άλλοτε
επιθυμούν να τρώνε καθημερινά το ίδιο φαγητό. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις, οι
γονείς θα πρέπει να συνεχίζουν να προσφέρουν στα παιδιά τους ποικιλία τροφίμων,
συμπεριλαμβάνοντας τα αγαπημένα τους και υποκαθιστώντας αυτά που «αντιπαθούν»
με αλλά της ίδιας ομάδας.
Στην
επιλογή από τα παιδιά των τροφίμων, που θα καταναλώσουν, σπουδαίο ρόλο παίζουν
οι παρακάτω παράγοντες:
·
Η γεύση, η υφή, η θερμοκρασία, η οσμή, το σχήμα του φαγητού
και ο τρόπος που προσφέρεται μέσα στο πιάτο. Τα παιδιά φαίνεται να προτιμούν τα
ζουμερά, αλλά και τραγανιστά τρόφιμα με έντονα χρώματα που ξεχωρίζουν μέσα στο
πιάτο.
·
Οι γονείς μέσω της διατροφικής συμπεριφοράς, που προσπαθούν
να καλλιεργήσουν στο παιδί τους. Συχνά χρησιμοποιείται ως ανταμοιβή ή τιμωρία:
εκφράσεις όπως «δε θα παίξεις, αν δε φας όλο το φαγητό σου» ή «θα σου πάρω
παγωτό, αν φας όλο το φαγητό σου» είναι πολύ συνηθισμένες και συχνά μαθαίνουν
στα παιδιά να χρησιμοποιούν το φαγητό, για να πετύχουν αυτό που θέλουν. Αν και
μ’ αυτό τον τρόπο πετυχαίνουν οι γονείς τον άμεσο στόχο τους, μακροπρόθεσμα
έχουν τα αντίθετα αποτελέσματα.
·
Τα μηνύματα, που δέχονται κυρίως από τη τηλεόραση.
Δυστυχώς, όμως, τα περισσότερα τρόφιμα, που διαφημίζονται στην τηλεόραση είναι
πολύ χαμηλής θρεπτικής αξίας.
·
Οι διαιτητικές συνήθειες των συνομηλίκων τους. Η επίδραση
αυτή φαίνεται εντονότερα από τα τρόφιμα που καταναλώνουν στο κυλικείο ή στις
σχολικές εκδρομές και στις παιδικές γιορτές.
Κωνσταντίνος Αλ. Πετρόπουλος
Διαιτολόγος-Διατροφολόγος
Σχόλια